Kitlesel Kişiselleştirme (Mass Customization)

Son yıllarda gelişen ve yaygınlaşan dijital teknolojiler sanayide yeni bir dönüşüm başlattı. “Endüstri 4.0” yada “4. Sanayi Devrimi” olarak isimlendirilen bu dönüşüm mesleklerimizi ve iş hayatımızı da şekillendirmeye başladı.

Veriye ve veri işlemeye dayalı birçok teknoloji, üretim süreçlerinde otomasyon seviyesini artırarak, önemli oranlarda verim ve kapasite artışı sağladı. Aynı şekilde ürün tasarım ve lojistik süreçlerimizin otomasyonu bu teknolojiler ile mümkün hale geldi.

Bundan seneler önce kendi oluşturduğumuz görselleri t-shirtlerimizin üzerine, manuel müdahaleler olsa da, bastırabilir hale gelmiştik, ancak bu bir seri üretim değildi. Bugün binlerce insanın iç ve dış rengini ve birçok farklı donanım seçeneğini internet üzerinden konfigüre ettiği otomobiller, insan müdahalesi olmaksızın, aynı üretim bandında, arka arkaya üretilebiliyor.

Yakın bir zamanda mobilya ve beyaz eşya gibi ürünlerin, internet üzerinden sipariş verirken sadece rengini veya opsiyonlarını seçerek değil, boyutlarını da özelleştirebileceğiz. Ürünlerin, insansız bir akış ile seri olarak üretilip teslim edileceği bu sürece kitlesel kişiselleştirme (mass customization) diyoruz.

kitlesel — Şekil 1: Kitlesel kişiselleştirme ile online alışveriş esnasında bir mobilyanın rengi ve kumaşının yanında boyutları da kişiye özel ölçülerde sipariş verilebilir, üretim için gerekli alt parçalar insansız bir şekilde farklılaşarak tedarik edilebilir, üretilebilir ve montajlanabilir ve oluşan ürün doğrudan müşteriye teslim edilebilir.

Seneler içerisinde geliştirilmiş tasarım, tedarik ve üretim tekniklerinin ağ teknolojileri ile dikişiz entegre edilmesi ile seri üretimin verimliliği ile ürün kişiselleştirme ayını üretim hattında mümkün hale geldi.

Şekil 2: Kitlesel kişiselleştirme ile geleneksel seri üretim ile aynı verimlilikte kişiselleştirilmiş ürünler üretilebiliyor.

Mühendisler olarak, bunu mümkün hale getiren, tasarım, tedarik ve üretim teknolojilerini geçtiğimi senelerde ayrı ayrı geliştirtik.

Parametrik CAD modelleme ve optimizasyon algoritmaları ile bir dizayn tablosundaki değerler ile yeniden otomatik olarak boyutlanan katı modeller ve doğrulanmış sonlu elemanlar analizleri ile ürünlerin bazı ölçülerini, yeni yüklere dayanacak şekilde, otomatik olarak belirlenebiliyor ve üretimde kullanılacak teknik resimlerine dönüştürülebiliyor.

Şekil 3: Parametrik CAD Modelleme ile tasarlanmış bir mobilya []

2.MES (Manufacturing Execution System – Üretim Yönetim Sistemi) ve ERP (Enterprise Resource Management – Kurumsal Kaynak Yönetim Sistemi) sistemleri sayesinde hem firma için hem firma dışı ortaklar, entegre bir tedarik zinciri olarak çalıştırabiliyor ve gerekli malzeme ve bileşenlerin, planlanana zamanda, üretim hattında olması sağlanabiliyor.

Şekil 4: Uçtan uca entegrasyon, hem kurum içi iş birimleri (dikey entegrasyon) hem de diğer kurumların iş birimlerini (yatay entegrasyon) senkron bir şekilde çalışmasını ve üretim için gerekli malzeme, iş gücü, enerji ve altyapıyı insan müdahalesi olmaksızın yönetmeyi mümkün hale getirir.

3.CNC makinalar, robotlar ve eklemeli imalat teknolojilerinin bir arada kullanıldığı akıllı ve esnek üretim altyapıları, farklı tasarımların arka arkaya aynı hatta üretebilmesini mümkün hale getiriyor.

Şekil 5: Esnek üretim sistemleri sayesinde farklı ölçülerdeki parçalar daha önce hiç üretilmemiş olsalar bile üretilebiliyor ve montajlanabiliyor.[3]

Bu dönüşüm, özellikle de mühendislerin is hayatını önemli ölçüde değiştiriyor. Artık yaptığımız tasarımlar oluşturduğumuz tedarik zinciri ve kurduğumuz üretim hattı tek bir ürünü değil, müşteri tarafından kişiselleştirilebilir ürün ailesini proses edebilecek yetenekte olması gerekiyor. Daha zorlayıcı ve bir o kadar tatmin edici işler bizleri bekliyor.